Μάθημα : Αρχαία Ελληνικά Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών Γ΄ Λυκείου.

Κωδικός : 0652030167

0652030167  -  ΦΡΕΝΤΖΑΛΑ ΓΕΩΡΓΙΑ

Ηθικά Νικομάχεια, Αριστοτέλους (σελ. 138-140)

Ερώτηση 1 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Φράση του Δημόκριτου είναι η εξής: «εὐδαιμονίη οὐκ ἐν βοσκήμασιν οἰκεῖ οὐδὲ ἐν χρυσῷ. ψυχὴ οἰκητήριον δαίμονος», που πάει να πει: «η ευδαιμονία δεν κατοικεί = δεν έχει να κάνει με τα πλούσια κοπάδια και με το χρυσάφι. η ψυχή είναι η κατοικία του δαίμονος = με την ψυχή έχει να κάνει ο δαίμων». (ίσως ήθελε να πει: η ευδαιμονία και η κακοδαιμονία).

Ερώτηση 2 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο σοφιστής Πρωταγόρας υποστήριζε πως ήταν σε θέση να διδάσκει στους μαθητές του την εὐδαιμονίαν.

Ερώτηση 3 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Οι προγενέστεροι του Αριστοτέλη διανοητές συμφωνούσαν ότι αυτό ακριβώς που ο άνθρωπος περιμένει από τον δαίμονα, από το θείον, το έχει, στην πραγματικότητα, μέσα στον ίδιο τον εαυτό του. Με άλλα λόγια: όλοι οι άνθρωποι επιζητούν την ευδαιμονία, μόνο όμως από τις δικές τους πράξεις εξαρτάται αν θα φτάσουν κάποτε ή όχι σ’ αυτή.

Ερώτηση 4 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Η λέξη, εὐδαιμονία. είχε από την αρχή τη σημερινή της σημασία.

Ερώτηση 5 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Η λέξη εὐδαιμονία δείχνουν τα συστατικά της, σήμαινε αρχικά την εύνοια του δαίμονος.

Ερώτηση 6 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Πρωταγόρας υποσχόταν ότι με την ευβουλίαν θα μετέδιδε στους μαθητές του την ικανότητα να σκέφτονται σωστά α) για τις υποθέσεις του σπιτιού τους και β) για τις υποθέσεις της πολιτείας.

Ερώτηση 7 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Αριστοτέλης ήταν ο πρώτος διανοητής που έκανε για τις επιστήμες της ηθικής και της αγωγής.

Ερώτηση 8 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη η ευδαιμονία και η αρετή ήταν δύο άσχετες μεταξύ τους έννοιες.

Ερώτηση 9 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Η ηθική και η αρετή ανήκαν στις καινούργιες τέχνες την εποχή του Αριστοτέλη.

Ερώτηση 10 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο όρος ευδαιμονία βρισκόταν πολύ κοντά αρχικά στον όρο εὐτυχία, αφού, όπως εκεί (στην εὐτυχία), έτσι και εδώ (στην εὐδαιμονία) εννοείται κάτι που δεν το πετυχαίνει ο άνθρωπος από μόνος του, αλλά κάτι που, για να το αποκτήσει, πρέπει να το ζητήσει με προσευχή από τον θεό

Ερώτηση 11 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Αριστοτέλης κατέληξε να διακρίνει τις ανθρώπινες αρετές σε ηθικές και διανοητικές.

Ερώτηση 12 (Αντιστοίχιση — 7 βαθμοί) 

Φράσεις των αρχαίων διανοητών για το πιο μεγάλο αγαθό που επιδιώκουν με τις πράξεις τους οι άνθρωποι
Στήλη Α Κάντε την αντιστοιχία Στήλη B
1. τὸ ἀκρότατον πάντων τῶν πρακτῶν ἀγαθῶν => ευδαιμονία
A. Πρωταγόρας
2. ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων (= δαίμων για τον άνθρωπο δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του)
B. Αριστοτέλης
3. εὐτυχία = δεν έχει καμιά σημασία ποιες ικανότητες έχει ο κάθε άνθρωπος, αφού —στο τέλος— το παν εξαρτάται από την καλή του τύχη
C. Ηράκλειτος
4. εὐδαιμονίη ψυχῆς καὶ κακοδαιμονίη = είναι υπόθεση της ψυχής η ευδαιμονία και η κακοδαιμονία
D. ένας σωκρατικός φιλόσοφος
5. εὐβουλία περὶ τῶν οἰκείων καὶ περὶ τῶν τῆς πόλεως
E. Δημόκριτος
6. εὐδαιμονίη οὐκ ἐν βοσκήμασιν οἰκεῖ οὐδὲ ἐν χρυσῷ. ψυχὴ οἰκητήριον δαίμονος = η ευδαιμονία δεν κατοικεί /δεν έχει να κάνει με τα πλούσια κοπάδια και με το χρυσάφι. η ψυχή είναι η κατοικία του δαίμονος / με την ψυχή έχει να κάνει ο δαίμων
 
7. ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ’ ἀρετὴν τελείαν = η ευδαιμονία του ανθρώπου είναι ενέργεια της ψυχής του, με τους κανόνες της τέλειας αρετής
 

Ερώτηση 13 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Τα Ηθικά Νικομάχεια γράφτηκαν την περίοδο της παραμονής του Αριστοτέλη στην Μακεδονία. (343/2 π.Χ. - 335 π.Χ.)

Ερώτηση 14 (Αντιστοίχιση — 6 βαθμοί) 

Ερμηνεία των φράσεων των αρχαίων διανοητών για το πιο μεγάλο αγαθό που επιδιώκουν με τις πράξεις τους οι άνθρωποι
Στήλη Α Κάντε την αντιστοιχία Στήλη B
1. τὸ ἀκρότατον πάντων τῶν πρακτῶν ἀγαθῶν
A. είναι υπόθεση της ψυχής η ευδαιμονία και η κακοδαιμονία
2. ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων
B. σκέψη για τις υποθέσεις του σπιτιού σου (πώς να κυβερνάς με τον καλύτερο τρόπο το νοικοκυριό σου), και για τις υποθέσεις της πολιτείας (πώς να γίνεις ασυναγώνιστος πολιτικός και στα έργα και στους λόγους).
3. εὐδαιμονίη ψυχῆς καὶ κακοδαιμονίη
C. το κορυφαίο όλων των αγαθών που μπορεί κανείς να πετύχει με τις πράξεις του (ο άνθρωπος)
4. εὐβουλία περὶ τῶν οἰκείων καὶ περὶ τῶν τῆς πόλεως
D. η ευδαιμονία δεν κατοικεί / δεν έχει να κάνει με τα πλούσια κοπάδια και με το χρυσάφι. η ψυχή είναι η κατοικία του δαίμονος / με την ψυχή έχει να κάνει ο δαίμων
5. εὐδαιμονίη οὐκ ἐν βοσκήμασιν οἰκεῖ οὐδὲ ἐν χρυσῷ. ψυχὴ οἰκητήριον δαίμονος
E. η ευδαιμονία του ανθρώπου είναι ενέργεια της ψυχής του, με τους κανόνες της τέλειας αρετής
6. ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ’ ἀρετὴν τελείαν
F. δαίμων για τον άνθρωπο δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του

Ερώτηση 15 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Στο Γʹ βιβλίο των Ηθικών Νικομαχείων ο λόγος είναι αποκλειστικά για τις ηθικές αρετές.

Ερώτηση 16 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ευβουλία - σύμφωνα με τον Πρωταγόρα - είναι η ικανότητα ή να κυβερνάς με τον καλύτερο τρόπο το νοικοκυριό σου ή να γίνεις ασυναγώνιστος πολιτικός και στα έργα και στους λόγους.

Ερώτηση 17 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Ηράκλειτος, ο μεγάλος Εφέσιος σοφός, έζησε γύρω στο 400 π.Χ.

Ερώτηση 18 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ένας σωκρατικός φιλόσοφος διεκήρυττε ότι στην εὐτυχία δεν έχει καμιά σημασία ποιες ικανότητες έχει ο κάθε άνθρωπος, αφού —στο τέλος— το παν εξαρτάται από την καλή του τύχη.

Ερώτηση 19 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Αριστοτέλης δε στηρίχτηκε στους προηγούμενους διανοητές για τη συγγραφή των Ηθικών Νικομαχείων.

Ερώτηση 20 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Ηράκλειτος ήταν μεγάλος ατομικός φιλόσοφος του 5ου/4ου αι. π.Χ