Μάθημα : ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

Κωδικός : 0652030134

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

0652030134  -  ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΝΙΓΙΑΝΝΗ

Ηθικά Νικομάχεια, Αριστοτέλους (σελ. 138-140)

Ερώτηση 1 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Η λέξη, εὐδαιμονία. είχε από την αρχή τη σημερινή της σημασία.

Ερώτηση 2 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Τα Ηθικά Νικομάχεια οφείλουν το όνομά τους στον πατέρα ή στον γιο (Νικόμαχο) του Αριστοτέλη, που πέθανε έφηβος.

Ερώτηση 3 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ευβουλία - σύμφωνα με τον Πρωταγόρα - είναι η ικανότητα ή να κυβερνάς με τον καλύτερο τρόπο το νοικοκυριό σου ή να γίνεις ασυναγώνιστος πολιτικός και στα έργα και στους λόγους.

Ερώτηση 4 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Πρωταγόρας υποσχόταν ότι με την ευβουλίαν θα μετέδιδε στους μαθητές του την ικανότητα να σκέφτονται σωστά α) για τις υποθέσεις του σπιτιού τους και β) για τις υποθέσεις της πολιτείας.

Ερώτηση 5 (Αντιστοίχιση — 3 βαθμοί) 

Η ψυχή κατά τον Αριστοτέλη χωρίζεται σε τρία μέρη:
Στήλη Α Κάντε την αντιστοιχία Στήλη B
1. το ἄλογον μέρος της ψυχής
A. έχει σχέση με τις αρετές που περιγράφουν τον χαρακτήρα του ανθρώπου (ηθικές αρετές)
2. το λόγον ἔχον μέρος της
B. έχει σχέση με τις διανοητικές μας αρετές (με τη σοφία λ.χ. ή τη φρόνηση)
3. ένα μέρος που μετέχει και του ἀλόγου και του λόγον ἔχοντος μέρους της ψυχής.
C. έχει σχέση με τη διατροφή και την αύξηση του ανθρώπινου οργανισμού

Ερώτηση 6 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Τα Ηθικά Νικομάχεια γράφτηκαν την περίοδο της παραμονής του Αριστοτέλη στην Μακεδονία. (343/2 π.Χ. - 335 π.Χ.)

Ερώτηση 7 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ένας σωκρατικός φιλόσοφος διεκήρυττε ότι στην εὐτυχία δεν έχει καμιά σημασία ποιες ικανότητες έχει ο κάθε άνθρωπος, αφού —στο τέλος— το παν εξαρτάται από την καλή του τύχη.

Ερώτηση 8 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Ηράκλειτος, ο μεγάλος Εφέσιος σοφός, έζησε γύρω στο 400 π.Χ.

Ερώτηση 9 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Στο Γʹ βιβλίο των Ηθικών Νικομαχείων ο λόγος είναι αποκλειστικά για τις ηθικές αρετές.

Ερώτηση 10 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο ορισμός του της εὐδαιμονίας όπως τον διαβάζουμε στο τέλος του Βʹ βιβλίου των Ηθικών Νικομαχείων του Αριστοτέλη είναι : «ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ’ ἀρετὴν τελείαν».

Ερώτηση 11 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Η λέξη εὐδαιμονία δείχνουν τα συστατικά της, σήμαινε αρχικά την εύνοια του δαίμονος.

Ερώτηση 12 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Η ηθική και η αρετή ανήκαν στις καινούργιες τέχνες την εποχή του Αριστοτέλη.

Ερώτηση 13 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Αριστοτέλης ήταν ο πρώτος διανοητής που έκανε για τις επιστήμες της ηθικής και της αγωγής.

Ερώτηση 14 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο όρος ευδαιμονία βρισκόταν πολύ κοντά αρχικά στον όρο εὐτυχία, αφού, όπως εκεί (στην εὐτυχία), έτσι και εδώ (στην εὐδαιμονία) εννοείται κάτι που δεν το πετυχαίνει ο άνθρωπος από μόνος του, αλλά κάτι που, για να το αποκτήσει, πρέπει να το ζητήσει με προσευχή από τον θεό

Ερώτηση 15 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη η ευδαιμονία και η αρετή ήταν δύο άσχετες μεταξύ τους έννοιες.

Ερώτηση 16 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Αριστοτέλης πίστευε πως την ευδαιμονία τους οι άνθρωποι μόνο με την κατάκτηση της αρετής μπορούν τελικά να την εξασφαλίσουν.

Ερώτηση 17 (Αντιστοίχιση — 7 βαθμοί) 

Φράσεις των αρχαίων διανοητών για το πιο μεγάλο αγαθό που επιδιώκουν με τις πράξεις τους οι άνθρωποι
Στήλη Α Κάντε την αντιστοιχία Στήλη B
1. τὸ ἀκρότατον πάντων τῶν πρακτῶν ἀγαθῶν => ευδαιμονία
A. Πρωταγόρας
2. ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων (= δαίμων για τον άνθρωπο δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του)
B. Αριστοτέλης
3. εὐτυχία = δεν έχει καμιά σημασία ποιες ικανότητες έχει ο κάθε άνθρωπος, αφού —στο τέλος— το παν εξαρτάται από την καλή του τύχη
C. Ηράκλειτος
4. εὐδαιμονίη ψυχῆς καὶ κακοδαιμονίη = είναι υπόθεση της ψυχής η ευδαιμονία και η κακοδαιμονία
D. ένας σωκρατικός φιλόσοφος
5. εὐβουλία περὶ τῶν οἰκείων καὶ περὶ τῶν τῆς πόλεως
E. Δημόκριτος
6. εὐδαιμονίη οὐκ ἐν βοσκήμασιν οἰκεῖ οὐδὲ ἐν χρυσῷ. ψυχὴ οἰκητήριον δαίμονος = η ευδαιμονία δεν κατοικεί /δεν έχει να κάνει με τα πλούσια κοπάδια και με το χρυσάφι. η ψυχή είναι η κατοικία του δαίμονος / με την ψυχή έχει να κάνει ο δαίμων
 
7. ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ’ ἀρετὴν τελείαν = η ευδαιμονία του ανθρώπου είναι ενέργεια της ψυχής του, με τους κανόνες της τέλειας αρετής
 

Ερώτηση 18 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Ο Ηράκλειτος είχε πει ότι «ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων» (= δαίμων για τον άνθρωπο δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του).

Ερώτηση 19 (Πολλαπλής Επιλογής (Μοναδική Απάντηση) — 1 βαθμός) 

Ο ορισμός του Αριστοτέλη «ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ’ ἀρετὴν τελείαν» σημαίνει:

Ερώτηση 20 (Σωστό / Λάθος — 1 βαθμός) 

Διάφοροι στοχαστές από τα μέσα περίπου του 5ου αιώνα π.Χ. προσπάθησαν —με συζητήσεις και με γραπτές πραγματείες— να ορίσουν το περιεχόμενο και τους στόχους δύο νέων “επιστημών” (τεχνῶν) : της ηθικής και της αγωγής.