Μάθημα : ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη η ευδαιμονία και η αρετή ήταν δύο άσχετες μεταξύ τους έννοιες.

Ευβουλία - σύμφωνα με τον Πρωταγόρα - είναι η ικανότητα ή να κυβερνάς με τον καλύτερο τρόπο το νοικοκυριό σου ή να γίνεις ασυναγώνιστος πολιτικός και στα έργα και στους λόγους.

Ο Ηράκλειτος είχε πει ότι «ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων» (= δαίμων για τον άνθρωπο δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του).

Ο ορισμός του της εὐδαιμονίας όπως τον διαβάζουμε στο τέλος του Βʹ βιβλίου των Ηθικών Νικομαχείων του Αριστοτέλη είναι : «ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ’ ἀρετὴν τελείαν».

Τα Ηθικά Νικομάχεια γράφτηκαν την περίοδο της παραμονής του Αριστοτέλη στην Μακεδονία. (343/2 π.Χ. - 335 π.Χ.)

Ο όρος ευδαιμονία βρισκόταν πολύ κοντά αρχικά στον όρο εὐτυχία, αφού, όπως εκεί (στην εὐτυχία), έτσι και εδώ (στην εὐδαιμονία) εννοείται κάτι που δεν το πετυχαίνει ο άνθρωπος από μόνος του, αλλά κάτι που, για να το αποκτήσει, πρέπει να το ζητήσει με προσευχή από τον θεό

Ο Ηράκλειτος, ο μεγάλος Εφέσιος σοφός, έζησε γύρω στο 400 π.Χ.

Φράση του Δημόκριτου είναι η εξής: «εὐδαιμονίη οὐκ ἐν βοσκήμασιν οἰκεῖ οὐδὲ ἐν χρυσῷ. ψυχὴ οἰκητήριον δαίμονος», που πάει να πει: «η ευδαιμονία δεν κατοικεί = δεν έχει να κάνει με τα πλούσια κοπάδια και με το χρυσάφι. η ψυχή είναι η κατοικία του δαίμονος = με την ψυχή έχει να κάνει ο δαίμων». (ίσως ήθελε να πει: η ευδαιμονία και η κακοδαιμονία).

Η ψυχή κατά τον Αριστοτέλη χωρίζεται σε τρία μέρη:

Φράσεις των αρχαίων διανοητών για το πιο μεγάλο αγαθό που επιδιώκουν με τις πράξεις τους οι άνθρωποι

Ο Αριστοτέλης δε στηρίχτηκε στους προηγούμενους διανοητές για τη συγγραφή των Ηθικών Νικομαχείων.

Ο ορισμός του Αριστοτέλη «ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ’ ἀρετὴν τελείαν» σημαίνει:

Η λέξη εὐδαιμονία δείχνουν τα συστατικά της, σήμαινε αρχικά την εύνοια του δαίμονος.

Η λέξη, εὐδαιμονία. είχε από την αρχή τη σημερινή της σημασία.

Στο Βʹ βιβλίο των Ηθικών Νικομαχείων ο λόγος είναι αποκλειστικά για τις διανοητικές αρετές.

Τα "Ηθικά Νικομάχεια" είναι, σχεδόν στο σύνολό τους, μια διεξοδικότατη διερεύνηση της αρετής.

Τα Ηθικά Νικομάχεια οφείλουν το όνομά τους στον πατέρα ή στον γιο (Νικόμαχο) του Αριστοτέλη, που πέθανε έφηβος.

Ο Δημόκριτος είχε πει «εὐδαιμονίη ψυχῆς καὶ κακοδαιμονίη» που σημαίνει είναι υπόθεση της ψυχής η ευδαιμονία και η κακοδαιμονία»

Στο Γʹ βιβλίο των Ηθικών Νικομαχείων ο λόγος είναι αποκλειστικά για τις ηθικές αρετές.

Η ηθική και η αρετή ανήκαν στις καινούργιες τέχνες την εποχή του Αριστοτέλη.